Կենդանիների օգնությամբ «Կենտավր» թերապիայի կենտրոնը, որ գտնվում է Երևանից մոտ 35 կմ հեռավորության վրա գտնվող Արագածոտնի մարզի Ուշի համայնքում, հիմնվել է 2008 թվականին: «Կենտավրն» իր տեսակով առաջին ու միակ կենտրոնն է Հայաստանում, ուր ապրում է 6 ձի, 33 շուն, 4 կատու ու կրիա: Կենտրոնի բոլոր կենդանիները փրկված են փողոցից, անպատասխանատու տերերից կամ սպանդանոցից ու հիմա ապրում են երջանիկ ու ապահով միջավայրում: Սկզբում օգնում են վերականգնել կենդանիների հոգեկան և ֆիզիկական առողջությունը, իսկ հետո նույն հարցում կենդանիներն են օգնում մարդկանց:
Մանկական ուղեղային կաթված, աուտիզմ, սկոլիոզ, Դաունի և այլ համախտանիշներ, մտավոր հետամնացություն… Սա ձիու օգնությամբ լուծվող խնդրիների ոչ ամբողջական ցանկն է:
![](https://www.4plus.org/wp-content/uploads/2017/11/02_nash201709_centaur_1015_774-1.jpg)
Հասմիկն իր տունը Կենտավրն է համարում: Նա իր հարմարավետ քաղաքային կյանքը 9 տարի առաջ փոխեց գյուղական դժվարությունների և հսկայական հոգսերի հետ` ի պատասխան ստանալով կենդանիների սերն ու բարի գործ անելու բավականությունը:
![](https://www.4plus.org/wp-content/uploads/2017/11/03_nash201709_centaur_1015_732-1.jpg)
Կենտրոնը ձիերի համար խոտը գնում է գյուղացիներից: Ամեն օր ծախսվում է մոտ 6000 դրամ` (13 դոլար) Կենտավրի ձիերին կերակրելու համար:
![](https://www.4plus.org/wp-content/uploads/2017/11/04_nash201709_centaur_1015_406-1.jpg)
Իննամյա Արամն արդեն մի քանի տարի է կիրակի օրերը անցկացնում է Կենտավրում, ստանում է համապատասխան թերապևտիկ օգնություն` ձիերի և շների օգնությամբ:
![](https://www.4plus.org/wp-content/uploads/2017/11/05_nash201709_centaur_1015_021-1.jpg)
Կենտրոնի հոգսերը քիչ չեն: Ֆյոդորը փորձում է հանգստանալ առօրյա աշխատանքից հետո:
![](https://www.4plus.org/wp-content/uploads/2017/11/06_nash201709_centaur_1102_012-1.jpg)
Կենտրոնի երեսուներեք շներին կերակրելու համար օրական գրեթէ քսան կգ բրնձով միս է եփվում:
![](https://www.4plus.org/wp-content/uploads/2017/11/07_nash201709_centaur_1015_108-1.jpg)
Չորսամյա Էբբին արդեն երեք տարի է ապրում է Կենտավրում: Իր տարեց տիրոջ մահից հետո, ցավոք, այլ խնամակալ Էբբիի համար չի գտնվել: Կենտավր կենտրոնը հնարավորություն է տալիս նաև որդեգրել շներին` գտնվելով նույնիսկ արտասահմանում: Եթե չկա տանը պահելու հնարավորություն, խնամակալը կարող է ցանկացած ժամանակ գալ կենտրոն, շփվել իր փոքրիկ ընկերոջ հետ: Մեկ շան լիարժեք խնամքի համար հարկավոր է ամսական տասնինը դոլար:
![](https://www.4plus.org/wp-content/uploads/2017/11/08_nash201709_centaur_1015_274-1.jpg)
Աննան արդեն շուրջ վեց տարի է Հասմիկի հետ կիսում է Կենտավրի հոգսերը: Նա ունի աշխատանք Երևանում, սակայն կարողանում է համատեղել կյանքը Կենտավրում և երևանյան աշխատանքը, որի եկամուտի մեծ մասը ուղղում է կենտրոնի պահպանմանը: Աննան շատ ծանր գործեր է վերցնում իր ուսերին, աշխատում է տղամարդուն հավասար և երբեք չի դժգոհում իր կատարած աշխատանքից: Ինչպես բոլոր անդամները` սիրով է հոգ տանում կենտրոնի մասին:
![](https://www.4plus.org/wp-content/uploads/2017/11/09_nash201709_centaur_1015_583-1.jpg)
Չորսամյա Գոռը թերապիայից հետո ուղեկցում է Ֆեբուսին ձիանոց: Գոռն ունի խոսքի զարգացման խափանում:
![](https://www.4plus.org/wp-content/uploads/2017/11/10_nash201709_centaur_1015_674-1.jpg)
Գոլդենը կատարակտ ունի, որն արդեն շատ ուշացած է վիրահատելու համար: Ցավոք, Հայաստանում չկա հետվիրահատական բացարձակ ստերիլ պայմաններ ապահովելու հնարավորություն, քանի որ չկա համապատասխան կլինիկա:
![](https://www.4plus.org/wp-content/uploads/2017/11/11_nash201709_centaur_1015_088-1.jpg)
Հասմիկը և կենտրոնի մյուս կամավորները հետևում են ազատության մեջ եղած կենդանիներին, որպեսզի նրանք դուրս չգան տարածքից, որը ցանկապատված չէ: Սա կենտրոնի հիմնական խնդիրներից է: Մի քանի ամիս առաջ շներից չորսը, հարևան տարածքների ծառերի ու ցորենի պաշտպանության համար շաղ տված մկնդեղից լուրջ խնդիրների առաջ են հայտնվել: Հաջողվել է փրկել միայն երկուսին:
![](https://www.4plus.org/wp-content/uploads/2017/11/12_nash201709_centaur_1015_300-1.jpg)
Հասմիկը սանրում է Ֆեբուսին: Ֆեբուսը Կենտավրի վեց ձիերից մեկն է, որը հիմնականում իր վրա է վերցնում երեխաների հետ անցկացվող թերապիայի պատասխանատվությունը: Ամեն ձի չէ, որ ընդունակ է թերապիայի, իսկ Ֆեբուսը դա անում է մեծ հոգատարությամբ:
![](https://www.4plus.org/wp-content/uploads/2017/11/13_nash201709_centaur_1015_017-1.jpg)
Կենտավրում գրեթե բոլոր շները հաշտ են ապրում կատուների հետ:
![](https://www.4plus.org/wp-content/uploads/2017/11/14_nash201709_centaur_1015_120-1.jpg)
Կենտավրում հանգստյան օրեր չկան: Կենդանիներին հարկավոր է ամենօրյա խնամք. կերակրել, ջուր տալ, մաքրել կենդանիներին և նրանց շրջապատող ներսի և դրսի տարածքները, ուտելիք գնել և պատրաստել, և շատ այլ հոգսեր:
![](https://www.4plus.org/wp-content/uploads/2017/11/01_nash201709_centaur_1015_216-2.jpg)
Ֆյոդորը Ֆեբուսին պատրաստում է երեխաների հետ թերապիայի: Ֆյոդորն արդեն մեկ տարուց ավել է, ինչ շրջագայում է տարբեր երկրներով ընկերուհու` Ուլյանայի հետ: Իրենց ընտրած երկիրը, ուր ամենաերկար ժամանկն են անցկացրել, Հայաստանն է: 2017 թ. մայիս ամսից հյուրընկալում են Կենտավրին և արդեն դարձել են կենտրոնի լիիրավ անդամները:
![](https://www.4plus.org/wp-content/uploads/2017/11/15_nash201709_centaur_1106_015-1.jpg)
ՀՕՖ-ի երեխաներն անհամբեր սպասում են Կենտավրի Միկի Մուկ շանը:
![](https://www.4plus.org/wp-content/uploads/2017/11/16_nash201709_centaur_1106_124-1.jpg)
Կենտրոնը կազմակերպում է նաև արտագնա թերապիաներ, մանկական կենտրոններ: Այժմ համագործակցում է Հայ օգնության ֆոնդի Երեխաների աջակցության կենտրոնի հետ: Շաբաթը մեկ օր կենտրոնի երեխաները հնարավորություն ունեն շփվելու և խաղալու իրենց այցելող երեք շների հետ:
![](https://www.4plus.org/wp-content/uploads/2017/11/17_nash201709_centaur_1015_493-1.jpg)
Հասմիկը Շլյախտիչին պատրաստում է երեխաների հետ պտույտի: Կենտավրում կարելի է նաև երեխաների համար հաճելի ժամանց կազմակերպել. շփվել շների, կատուների և ձիերի հետ` քաղաքի աղմուկից և աղտոտված օդից զատ:
![](https://www.4plus.org/wp-content/uploads/2017/11/18_nash201709_centaur_1015_655-1.jpg)
Կենտավրի համերաշխ ընտանիքը:
Շների հետ շփումը զարգացնում է պատասխանատվություն, փոխօգնության պատրաստակամություն, սոցիալիզացում, նպաստում է մանր մոտորիկայի բարելավմանը:
Կենտավրն իրականացնում է ‘Proud parent’ նախագիծը, որի շրջանակներում յուրաքանչյուրն իր համար կարող է կենդանի ընտրել կացարանից և մեկ տարով հովանավորել նրան՝ դառնալով կենդանու «որդեգրող ծնողը»:
Կենտավրում թերապիան հիմնականում անվճար է: Կենտրոնի հիմնական գործունեությունն ուղղված է գյուղական համայնքների անապահով ընտանիքների երեխաներին օգնելուն, ովքեր սովորաբար չեն ստանում ոչ մի այլ թերապիա:
Կենդանիների այսպիսի քանակ և առհասարակ նման կենտրոն պահելը հեշտ չէ, քանի որ կենտրոնը չունի մշտական հովանավորներ ու պետական աջակցություն:
Կան լուծելու մի շարք խնդիրներ, դրանցից ամենակարևորներն են`
ա. թերապևտիկ կենդանիների ամենօրյա սնունդն ու բժշկական ծախսերը
բ. Կենտրոն տանող ճանապարհի վերանորոգումն ու տարածքի ցանկապատումը: Այժմ այն ամբողջությամբ բաց է, և շները հեշտությամբ կարող են դուրս գալ տարածքից:
«Կենտավր» կենտրոնին կարող եք օգնել հետևյալ հաշվեհամարով `
Transfer: CJSC "INECOBANK"
Beneficiary's Account: 2050622016401001
Centaur Association of Hippotherapy and Equestrian Sports
Email: hasmik.centaur@gmail.com